Vier onlineworkshops waren er door Kerkelijk Waardebeheer gepland. Ingegeven door coronamaatregelen en onze niet aflatende behoefte om kerkbestuurders op weg te helpen. Er kan gezegd worden: dit is voor herhaling vatbaar. De eerste sessie leed onder technische problemen, kinderziektes horen erbij. Uiteindelijk kregen kerkbestuurders in korte tijd veel specifieke kennis aangeboden. Dit leidde  na afloop tot positieve feedback en de conclusie dat het hartstikke leerzaam was. Sommigen deden alle workshops en zagen het als een korte cursus. Wat men meenam was de notie dat het afstoten van kerkgebouwen een complex proces is, waar men maar beter op tijd mee kan beginnen.

Verkopen of verhuren

In de workshop van Lucas Sluiter ging het over ‘verkopen of verhuren’, een thema dat steeds vaker naar voren komt in gesprekken met kerkbestuurders en daarom lichten we dat hier even eruit. Het kan een goed idee zijn, het lost niet alle vraagstukken op. Dat er ook over de mogelijkheid van verhuren wordt nagedacht is relatief nieuw. Kerken zijn op zich geen vastgoedbeheerders, terwijl ze hun gebouwen wel met veel inzet, liefde en vrijwilligheid goed onderhouden. Verhuren is iets heel anders dan het gebouw voor de eigen geloofsgemeenschap gebruiken. Wat komt er allemaal bij kijken?

Verschillen

Bij verkoop is men op enig moment van het gebouw af. Met een beetje geluk is er een eenmalige mooie opbrengst en men is de sores van gebouwenbezit kwijt. Bij verhuur is er sprake van een maandelijks inkomstenstroom, kan men het gebouw soms zelf ook nog gebruiken en blijft men eigenaar. Of dit een goed idee is hangt onder andere af van het antwoord op de vraag aan wie men gaat verhuren en hoe men het beheer organiseert. Op de vraag of voor verhuren wordt geopteerd vanwege de emotie van gelovigen, is het antwoord dat dit inderdaad voorkomt en dat het dan toch nog steeds belangrijk is om zakelijk te blijven.

Soorten verhuur

Verhuur aan één huurder is anders dan verhuur voor incidentele activiteiten. Dit laatste vergt veel inzet van menskracht en dat kan zelden helemaal door vrijwilligers worden gedaan. Een vraag is ook of de geloofsgemeenschap het gebouw zelf ook nog wil gebruiken. Niet elke vorm van verhuur is in het bestemmingsplan toegestaan en om een gebouw geschikt te maken voor verhuur zijn vaak investeringen nodig. Of dat uit kan hangt weer af van de vraag wat voor huurcontract er wordt gesloten.

BTW

Constructies zijn in Nederland verboden. Daarmee wil maar gezegd zijn dat het belangrijk is om bij het organiseren van de toekomst deskundige begeleiding belangrijk is. Een thema is in dit verband de BTW, waarvan kerken zijn vrijgesteld. Gaat men verhuren aan een onderneming die BTW-plichtig is, kan het lonen om het kerkgebouw ook in de BTW-plicht te brengen. Veel voorkomende nieuwe bestemmingen van kerkgebouwen zijn in de sfeer van zorg of maatschappelijk, die ook vrijgesteld zijn van BTW. Daardoor kan er weer niet verrekend worden. Het onderbrengen van een kerkgebouw in een stichting, om daarmee BTW te kunnen gaan verrekenen, is dus niet per se een oplossing.

OZB

Kerkgebouwen die voor minimaal 70% voor de eredienst worden gebruikt, zijn vrijgesteld van OZB en er hangt vaak ook geen WOZ-waarde aan. Wanneer men gaat verhuren verandert ook dit. Het kerkgebouw krijgt een WOZ-waarde en de OZB dient betaald te worden. Ook dit moet meegenomen worden in het totaalplaatje van verhuur.

Rendement

De vraag naar het rendement bij verhuur, mede in relatie tot verkoop, is lastig in het algemeen te beantwoorden. Het hangt af van de mogelijkheden van het gebouw, de locatie, de huurder, of men het beheer zelf kan doen et cetera. Deze vraag moet in een specifieke casus berekend worden en dat is ook wat Kerkelijk Waardebeheer aanbeveelt: bereken vooraf goed wat verhuur betekent, met alle effecten die daarbij horen. Daarna kunt u de vraag beantwoorden of het in uw situatie een goed idee is.

Heeft u de workshop gemist? In oktober organiseren we een nieuwe ronde online workshops. Klik hier voor de nieuwe data en aanmelding.

U kunt hier al wel vast de video over dit onderwerp bekijken.